Volkskunde van Curacao, Aruba en Bonaire

Paul Brenneker

Geld


Door: Paul Brenneker  | Publicatiedatum: SAMBUMBU Deel 10
Levensloop


‘Eertijds metselde men, bij het bouwen van een huis, in iedere hoek een gulden, opdat in deze woning nooit gebrek aan geld zou heersen. Groef je een beerput, dan moest er een geit of haan worden geslacht, en het bloed moest in de put druipen; anders zou iemand in huis sterven. Onder de drempel van voor- en achterdeur legde men halve centen.’ (B1587)
 
De versneden halve guldens, driekantjes, heetten destijds jotin cortá, maar stonden niet erg in aanzien; ze werden Afrikaanse munten genoemd, placa africano.
 
‘Mijn vrouw kan niet lezen of schrijven, ze is alleen maar naar de catechismus geweest; ze is koopvrouw op de markt en telt geld vlugger dan ik.’
 
‘Een rijke knoekeigenaar uit het verre verleden drukte zich bij een ruzie zo uit: “Ik kan dollars opstapelen tot aan de hemel om te gaan praten met de Vader.” ’
 
Van een 94-jarige vrouw kreeg ik een kalbas, ‘hij is van mijn moeder, die bewaarde er haar geld in.’
 
De portemonnee van stro, macutu di sacu, wordt gemaakt van cabana, een buigzaam taai soort stro uit Zuid Amerika. Ze komen nu weer in de mode. Vroeger maakte men ook een goedkopere soort van sisalvezels.
 
‘Mijn moeder heeft mij geleerd een paar korreltjes ma?s in de portemonnee te houden, dat trekt geld.’
 
‘Toen ik op Aruba werkte, verborg ik mijn geld in de grond.’
 
‘Er waren mensen die hun geld begroeven onder de stoep van de voordeur.’
 
‘Sommige mensen begroeven vroeger hun geld onder de cementen vloer van hun huis.’
 
‘In Manikeipu zit ergens geld in de grond, maar niemand weet precies waar; telkens wordt er een licht gezien dat stilstaat.’
 
‘In Papaja ligt ook geld begraven; dat is aan mijn grootvader eens bekend gemaakt in een droom, maar hij heeft het meteen aan zijn vrouw verteld, en dat was fout; hij ging graven en vond niets.’
 
‘Als iemand sterft en hij heeft zijn geld ergens verborgen of begraven, dan komt hij dat ’s nachts toch in een droom aan iemand vertellen. Heb je het geld gevonden, dan moet je wel een mis voor de overledene laten lezen.’
 
‘Een man kreeg bij herhaling in zijn slaap een vermaning om op een aangewezen plaats te gaan graven, hij zou daar veel geld vinden. Maar hij deed het niet en werd er wel met de dag onrustiger van. Hij moest van dat geld een mis voor de overledene laten lezen en kon zelf de rest houden. Hij deed het niet en verhuisde naar Aruba.’
 
‘Als je graaft en je vindt geld, dan moet je meteen wat meenemen. Gooi je de kuil dicht om later op een gunstiger tijd terug te komen graven, dan zul je geen geld meer vinden. Heb je een schat gevonden, dan ben je verplicht een mis uit dankbaarheid te laten opdragen.’
 
‘In het verleden zijn in deze streek nogal eens vutuela’s gevonden, aarden potten, waarin geld was begraven. Een twintig jaar geleden ging een Engelsman met de fitó graven, daar waar een dwaallicht bleef stilstaan. Ze vonden een vutuela; toen vroeg de Engelsman zijn companjero wat water te gaan halen; bij zijn terugkeer was er geen Engelsman en geen vutuela meer te zien.’
 
‘lk ken een man die had zijn geld begraven. Dat vertelde hij aan zijn mensen, maar wilde niemand zeggen waar. Een jaar later voelde hij zich niet goed, dronk een kop zware koffie en was dood. Ze hebben heel de koraal opgegraven, maar vonden niets. Net als Josef, die liet zijn zoon komen, maar die verscheen toen zijn …

Om de volledige tekst te kunnen lezen dient u een gratis account aan te maken.