Volkskunde van Curacao, Aruba en Bonaire

Paul Brenneker

Toponumen


Door: Paul Brenneker  | Publicatiedatum: SAMBUMBU Deel 6
Toponumen


BONAIRE
 
Plantage Washington. Dichtbij de in­gang ligt de berg Casá di Kunda, op de kaart abusievelijk aangegeven als Kasikoenda. Daar werkte de man van Kunda. De berg noordwestelijk daarvan heet Piedra Piedra, Veel Stenen, een duidelijke naam. In Salinja Mathijs is Mathijs met paard en al in de modder verdwenen, zegt men. Een bekend boemanverhaal voor alle gevaarlijke salinja’s. Noordwestelijk van deze salinja ligt de plaats San Wan Nenga Tutu, Sint Jan weigert de Hutspot.

Op Sint Jansdag gingen de arbeiders in sta­king, omdat het eten niet goed was. Ze hadden de avond tevoren gefeest. Aan de zee zuidelijk van Seru Grandi ligt Seru di Cachó, hondenberg, waar vroeger zieke honden werden losgelaten. Men doodt na­melijk niet graag beesten. Het heuveltje ten zuidoosten met platte top heet Seru di Mesa Tafelberg. De bergtop ten zuiden van Seru di Sumpinja heet Seru di Tochi, daar werkte Tochi. Die ten noorden heet Kaka di Warawara, de top is wit van de vogeldrek.

De berg Jarabi Mangel moet zijn Jarati Mangel. Jarati had hier bij de mangrovestruiken, mangel, zijn grond. De top ten zuiden heet Seru Corá vanwege de rood­achtige stenen. Boca Bartool moet zijn Boca di Bálto, ook de naam van een man. Het heuveltje ten zuiden hiervan heet Bezoe, naar een vrouw Bezoe die hier in een natuurlijke holte water bewaarde. De dub­bele bergtop ten zuiden van Bezoe heet Adam i Eva. De berg ten zuiden van deze Seru Carashu. Pietchi Lang is de bijnaam van een arbeider. Ten zuiden hiervan ligt de berg Shishiribamba, waarvan een wes­telijke top Cocorobamba. Hobao moet zijn Hoband, en de bergrug oostelijk hiervan heet Lomba Largu, Lange Rug. Van Este Se, wat betekent: dat is de berg, wordt verteld dat daar een geitedief is aangehou­den. Hij kwam in het lied terecht:

Subí na Este Se
baha na Curaçao
le biste Shon Caitan
cu sak’i cureru na su man.

Iemand zag Caitan de Este Se oplopen en de Caraçao afdalen met een zak geitevellen in zijn hand.

Seru Pelá, de Geknipte Berg ten noorden van Dos Poz is zwaar begroeid maar heeft een kale top.

Het uitgestrekte Karpata staat vol met karpata-struiken; de oude naam is Borneo.
Een gedeelte van Kralendijk op Bonaire heet Plaja P’abao, ofschoon het niet be­westen maar ten noorden van het wooncentrum is gelegen. Iets wat moeilijk te verklaren is. Eens droeg deze buurt de spotnaam van Plaja di Saarna, duidend op de gevlekte huid van enkele bewoners. De bewoners zelf hebben er toen Plaja di Flor van gemaakt, vanwege de vele bloemen­tuintjes; maar deze naam is nooit ingeburgerd. De eerste zoutpan bezuiden Kra­lendijk heet Salinja Abao, maar heet offi­cieel Salina Blauw. De plantage Lima heet in de volksmond Liemba; de oorspronke­lijke naam was Kadushi Tumtum. Een strand ten zuiden van Lac draagt de naam van Plaja di Manteca, Boterstrand; daar is vroeger een boot op de kust gelopen en kapotgeslagen die een grote voorraad bo­ter aan boord had. Een eind verder heet het strand Mamparicia Cutu, Zeemeermin, dit wezen komt hier vaak uit zee om wat rust te zoeken.
 
ARUBA
Boca di Kalkoof – daar stond vroeger een kalkoven.
Boca Ingles – daar is een engelsman verdronken en begraven.
Boca Slipdó – daar slip je gemakkelijk.
Casibari – betekent cas di baril, het eerste blikken huis van Aruba; een man kocht wat lege olievaten en bouwde er een huis van.
Braziel – daar stonden vroeger veel brazielbomen.
Baha Baúl – klerenkofferhelling, een helling vol bulten als deksels van een klerenkoffer.
Seru di Poeshi – daar deponeerde men katten die men kwijt wilde.
Typisch Arubaans en …

Om de volledige tekst te kunnen lezen dient u een gratis account aan te maken.