Door: Paul Brenneker
| Publicatiedatum: SAMBUMBU Deel 10
Brua
‘Men doet brua op verschillende manieren. De een gooit vloeistof voor iemands deur; de ander begraaft je op het kerkhof; een ander schrijft je naam op een papiertje en brandt er een kaars op. Een ander geeft je een melkbad of een duivebad of een bad met kruidenwater. Anderen weer leggen je de kaarten of roepen je op in een glas water. Ook stoppen ze wel je foto in cocos- of slaolie met wat petroleum, zetten er een drijvertje in en steken dat aan om je in de macht te krijgen. Anderen steken zo’n drijvertje aan in een cocosnoot met slaolie, waarin een papiertje is gestopt met jouw naam er kruiselings op geschreven, daar word je gek van. Ook geeft men je een grote fles mee met vloeistof erin om je huis mee te reinigen, of vloeistof om je mee te baden; maar wat het voor een spul is, daar kom je nooit achter.’ (B627)
‘Een witte duif is zeer geschikt voor het geven van een duivebad; hij brengt ook geluk. Maar heb je duiven en ze verlaten je huis, dan is dat een kwaad voorteken.’ (B817)
‘De zwarte chuchubi komt hier in de regentijd. Is er een bij die veel stilstaat en geen geluid voortbrengt, dan vangt men hem. Men maakt hem dood en stopt hem in een fles met ongeklaarde alcohol en doet er wat gember bij en zeven centen of zeven dubbeltjes of kwartjes. Hij brengt geluk.’ (B2348A)
‘Men zegt dat je geld kunt krijgen als er een priester voorbijkomt. Ook met een lint kun je geld krijgen. Je neemt een lint of een zakdoek, legt er een knoop in en vraagt om geld. Je laat die knoop zitten, totdat je het geld hebt gekregen. Al die dagen dat je wacht leg je dat lint met die knoop erin in een wit bord en zet er een witte kaars in die je aansteekt. Je bidt dan een kwartier lang of zegt een weesgegroet met de geloofsbelijdenis.’ (B2348A)
‘Als ze vroeger in de Punda een danspartij hielden, een tarai, en er kwamen niet genoeg mannen om te dansen, dan maakte men een fles bier open en goot het bier uit rond het huis en ook wat floridawater, om mannen te trekken. Ze riepen San Guan de la Caye aan, Sint Jan van de Straat, en gingen precies midden in het huis dansen. Dan kwamen de mannen meteen, het feest verliep goed en alles werd verkocht: bier, rum en gekookte eieren.’ (B2349)
‘Om iemands verstand aan te tasten die je kwaad gedaan heeft, doet men het volgende. Stop wat aloë, zwarte spelden en zeven lamoentjes in een fles; daarbij een groot blik melk, een flesje met azijnextract, drie blikjes peper, rode, witte en zwarte, en een papiertje met zijn naam en achternaam en geboortedatum. Doe er dan wat olie bij en een drijvertje en laat het opbranden. Heb je geen fles met wijde hals, dan kun je er ook petroleum in doen en zeven verroeste spijkers en dan in zee gooien. Heb je een foto van de persoon, dan is het nog beter; wind er een zwart lint omheen en steek dat met spelden vast. Wel moet je bij deze ceremonies precies om twaalf uur ’s middags of ’s nachts tot de heilige Patricius bidden.’ (B2355)
‘Om jezelf geluk te verzekeren moet je van zwart goed een zakje naaien. Daarin doe je zeven soorten wierook, wat kwik, en een imansteen met bijbehoren; het mag een groene of een zwarte zijn. Doe er nog wat watten bij en naai het stevig dicht. Neem het …